ผู้เขียนได้มีโอกาสเข้าอบรมสัมนากับ SIPA ในหัวข้อเรื่องลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญา ขอสรุปข้อความสำคัญ เรื่องใกล้ตัวที่เข้าใจง่ายมาให้อ่านกันดังนี้
ประเภทงานลิขสิทธิ์ มี 9 ประเภท
1. วรรณกรรม (รวมถึงโปรแกรมคอมพิวเตอร์)
2. นาฎกรรม
3. ศิลปกรรม
4. โสตทัศนวัสดุ
5. สิ่งบรรทึกเสียง
6. ดนตรีกรรม
7. ภาพยนต์
8. งานแพร่เสียงเพร่ภาพ
9. งานอื่นใดในแผนกวรรณคดีแผนกวิทยาศาสตร์
ลิขสิทธิ์คุ้มครองโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องจดทะเบียน
การแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ แจ้งเพื่อความง่ายในการจัดการในฐานข้อมูลของกรมฯ ไม่มีผลในทางดีขึ้นหรือเลวลงในทางกฏหมาย
ลักษณะการสร้างสรค์งาน vs. ลิขสิทธิ์
- สร้างสรรค์โดยอิสระ >> ลิขสิทธิ์เป็นของผู้สร้างสรรค์
- สร้างสรรค์ในฐานะลูกจ้าง >> ลิขสิทธิ์เป็นของลูกจ้าง
- สร้างสรรค์ในฐานะผู้รับจ้าง >> ลิขสิทธิ์เป็นของผู้ว่าจ้าง
- สร้างสรรค์ภายใต้การจ้าง/คำสั่ง/ควบคุม ของหน่วยงานรัฐ >> ลิขสิทธิ์เป็นของหน่วยงานของรัฐ
ความรู้เรื่องอายุการคุ้มครอง Software
- ซอฟแวร์สร้างสรรค์โดยบุคคลธรรมดา คุ้มครองตลอดอายุผู้สร้างสรรค์ + 50 ปี
- ซอฟแวร์สร้างสรรค์โดยนิติบุคคล (การใช่นามแฝงถือเป็นนิติบุคคล) คุ้มครอง 50 ปี หลังจากสร้างสรรค์หรือโฆษณาครั้งแรก
ข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์
1. ไม่ขัดต่อการแสวงประโยชน์จากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ้าของ
2. ไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิอันชอบด้วยกฏหมายของเจ้าของลิขสิทธิ์เกินสมควร
3. ไม่มีวัตถุประสงค์เพื่อหากำไร เช่น
- การศึกษาวิจัย
- ใช้เพื่อประโยชน์ของเจ้าของสำเนา
- ติชม วิจารณ์ หรือแนะนำผลงาน โดยรับรู้ความเป็นเจ้าของ
- เสนอรายงานข่าว โดยรับรู้ความเป็นเจ้าของ
- ทำสำเนาในจำนวนที่สมควรเพื่อบำรุงรักษาหรือป้องกันการสูญหาย
บทกำหนดโทษ การละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์
- ทำซ้ำหรือดัดแปลง เผยแพร่ต่อสาธารณชน ให้เช่าต้นฉบับ หรือสำเนาซอฟแวร์ ปรับ 20,000 – 200,000 บาท
- กระทำเพื่อการค้า จำคุก 6 เดือนถึง 4 ปี หรือ ปรับ 100,000 บาท – 800,000 หรือทั้งจำทั้งปรับ
การลดความเสี่ยงจากการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์
- ซื้อซอฟต์แวร์จากตัวแทนจำหน่ายที่เชื่อถือได้
- ดูแลบริหารจัดการตรวจตราการใช้ซอฟแวร์ภายในองค์กรเป็นประจำสม่ำเสมอ
- สื่อนโยบายในการป้องกันปัญหาละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ให้แก่พนักงานในองค์กรณ์ทุกระดับชั้น
- ใช้ซอฟต์แวร์ทางเลือก เช่น Opensource Software
เพื่อนคนไหนมีคำถามหรือข้อข้องใจเกี่ยวกับลิขสิทธิ์เว็บไซต์หรือคอมพิวเตอร์ก็ลองโพสคำถามไว้นะครับ …